n-KID-AND-PARENT-TALKING-628x314

Çocuklarımızın değişikliklerle baş etmelerine nasıl yardımcı oluruz ?

KORKU, ÖFKE,  NEFRET VE ÜZÜNTÜ

Değişiklikler karşısında ortaya çıkan ve başetmesi çok zor duygulardır.

Değişiklik karmaşa yaratan zor bir durumdur ve bazen anne babalar değişim karşısında çocuklarına nasıl yardımcı olacakları konusunda çaresiz kalırlar.

Pixar’ın çok sevdiğim “ Ters Yüz – Inside Out” adlı animasyon filmindeki baş kahraman Riley babasının iş değişikliği nedeniyle başka bir şehre taşınmak zorunda kalmıştır. 11 yaşındaki Riley’ in anne babası bu değişim karşısında kızlarına nasıl yardımcı olacaklarına dair hiç bir fikirleri yoktur…

Screen Shot 2017-02-27 at 16.24.16

Ülkenin bir ucundan diğerine giderlerken Riley’in ailesi kızlarını çok üzgün ve öfke içinde görmelerine rağmen bu konuda ne yapacaklarını bilemezler.

Eğer biz anne babaların elinde doğru kaynak ve bilgi olsa, değişiklik karşısında lunaparktaki hızlı tren roller coster üzerinde gibi iniş çıkışlar yaşamak zorunda kalmayız.

Değişiklik karşısında çocuklarımızın zor zamanlar geçirmelerine fırsat vermeden onlara nasıl yardımcı olacağımız hakkında bazı tavsiyeler vermemize ne dersiniz ?

İlk olarak, üzüntü, nefret vs gibi duyguların genel tanımı olarak “Gıcırtıları” nasıl kullanacaklarını öğretin.

Riley’in annesi ilk başta kızının taşınmadan dolayı ne kadar mutsuz ve üzgün olduğunu fark edememişti. Hatta babasını memnun etmek adına mutlu yüz sergilemesi için Riley’i ikna etmeye çalışmaktaydı.

Bazen biz anne babalar farkında olmadan çocuklarımızın yaşadığı duyguları anlamayız ya da yanlış yorumlarız . Çocuklarımıza öncelikle her türlü duygunun doğal olduğunu öğretmeliyiz. Özellikle bazı olaylar karşısında kötü hissettiklerinde, sadece duyguları hakkında konuşmak bile kendilerini iyi hissetmelerine neden olur. Sohbeti başlatabilmenin kolay bir yolundan bahsetmek istiyoruz size.

Uyguladığımız “Bilgelik Macerası” programında bu tür yoğun duygulara “Gıcırtılar” adını veriyoruz. Gıcırtılar, kızgınlık, tedirginlik, endişe, bıkkınlık, üzüntü gibi duyguların bedenimizdeki işaretleridir. Bir şeyler yolunda gitmediğinde karnımızda hissettiğimiz krampa verdiğimiz isim. Bu tür duygulara gıcırtı diyoruz çünkü bazen çocuklar hissettiklerini ifade etmekte ya da tanımlamakta zorlanırlar. Kötü hissettiklerini bilirler ama isimlendiremezler.

Çocuklara “gıcırtılara” bakmalarını öğrettiğimizde duygularını anlamayı öğreniyorlar ve bir yetişkinle konuşma zamanının geldiğini fark ediyorlar.

“Gıcırtılar” diye tarafsız bir sözcük tanımı kendilerini güvende hissetmelerini sağlıyor ve duyguları hakkında konuşma ortamı yaratıyor.

Çocukların günlük rutin hayatında önemli bir değişiklik olsa da olmasa da, yetişkinler de bu şekilde çocuklarının günlük ruh halini anlama imkanı elde ediyor. Basitçe : “ Bugün gıcırtı var mı?” diye sormak sohbet açma olanağı sunuyor.

İkinci olarak çocuklarınızı değişim hakkında güçlendirmek..

Çocukların istemedikleri bir değişikliği kabul etmelerini beklemek çok zor.

Okula geri dönmek, okul değiştirmek, yeni eve taşınmak, boşanmaya tanık olmak gibi bir çok değişiklikle çocuklar erken yaşlarda karşılaşırlar. Değişim hakkında kendilerini kurban gibi hissetmeleri yerine değişikliği güçlü bir şekilde karşılamalarına yardımcı olabilirsiniz.

Nasıl mı?

“Bilgelik Macerası” programımızda çocuklara hikayeler okuyor ve bu hikayelerin yarattığı etkiden faydalanarak çocuklara değişiklikler karşısında nasıl kendilerini güçlü hissedeceklerini öğretiyoruz. Programın bir bölümündeki “Cennet adasındaki değişiklikler” adlı hikaye, 3 adımdan oluşan bir metodla değişiklikler karşısında nasıl bir tutum alabileceğimizi öğretiyor.

İlk adımda,                                                                                                                                                 çocuklar değişiklik karşısında ne gibi endişe ve şüphe içinde olduklarını listelerler. Liste tamamlandığında sizinle birlikte bu endişe ve şüpheleri minimuma indirmek için nasıl bir sonuç çıkarabileceklerini tartışırlar. Bazen endişe ve şüphelerden bahsetmek bile değişiklik hakkında hissedilen kaygı ve tereddütü azaltır.

İkinci adım,                                                                                                                                       değişikliğin olumlu taraflarını çocuğunuzla tartışmaktır. Bu bakış açısı sayesinde, değişikliğin olumsuz ve korkutucu yanlarını görmek yerine olumlu ve faydalı taraflarına odaklanırlar.

Üçüncü adımda,                                                                                                                                      çocuklar değişikliğin olumlu ve faydalı taraflarını tecrübe etmiş gibi görsel imgeleme yaparlar. Bu aktivitede, çocuğunuzla birlikte tüm olumlu tarafları içeren bir vizyon panosu hazırlamanızı öneririz.

Bu adımlar çocuğunuzun değişiklik karşısında alacağı tavıra nasıl yardımcı olur?

Bu adımlar çok etkildir çünkü duygularımızın yaratıcısı düşüncelerdir ve hayatımızdaki olayları nasıl deneyimlediğimiz tamamen düşüncelerinizin şekline bağlıdır.

Çocuklarınıza bu 3 adımdan oluşan metodu öğrettiğinizde, çocuklar kendilerini kurban gibi hissetmek yerine düşüncelerini değiştirerek güç kazanırlar.                                                             Ve bu suratınıza “mutlu yüz” ifadesi yerleştirmenin çok ötesinde bir şeydir. “Ters yüz” filmindeki Riley’in ailesi gibi çocukların değişiklik karşısında farklı duygular hissettiklerini anlamakla kalmayıp onlara kullanabilecekleri metodlar öğretmek çok önemlidir. Böylece çocuklar değişikliği kabul etmeyi, hatta kucaklamayı öğrenirler ve yaşamlarına güçlü bir şekilde devam ederler.

Uyguladığımız “Bilgelik Macerası” adlı programda, kısa, eğlenceli hikayeler kullanarak çocuklarımıza yaşamlarında özdeğeri ve özgüveni yüksek mutlu bir birey olmanın metodlarını öğretiyoruz.

Biz, çocuk ve genç koçları olarak “Ters Yüz – Inside Out” filminde çok eğlendik ve çok şey öğrendik. Çok yakında ikinci film vizyona girecek. Çocuğunuzla birlikte seyrederek eğlenip öğrenebileceğiniz harika bir film. Kaçırmayın deriz .

Melek Şirin Tolga

Categories:

Comments are closed